Dlaczego należy kłócić się przy dzieciach?

Nawet najszczęśliwsze i najbardziej zgrane związki czasem doświadczają konfliktów. Dla wielu rodziców naturalnym odruchem jest próba ukrywania przed dziećmi takich sytuacji. Chcą je chronić przed stresem i niepokojem związanym z kłótniami.

Często, pracując z parami, słyszę: „mamy zasadę – nie kłócimy się przy dzieciach”. Tymczasem szczerość z dziećmi, w obszarze konfliktów w związku, może przynieść wiele korzyści zarówno dzieciom, jak i samym rodzicom. Natomiast właśnie ich ukrywanie, rodzi często ogromny niepokój. Dzieci dokładnie czują, że dzieje się coś złego, ale nie wiedzą co.

Kłótnie jako naturalna część życia

Przede wszystkim warto podkreślić, że różnice zdań i spory są naturalną częścią życia. Nie istnieje związek, w którym nigdy nie występują konflikty. Nawet pary o doskonałych relacjach czasami różnią się w swoich przekonaniach, potrzebach i oczekiwaniach. Dla dzieci ważne jest zrozumienie, że konflikty to część dorosłego życia i nie oznaczają one, że rodzice przestają się kochać. Kto nauczy tego Wasze dzieci, jeśli nie wy?

Uczą dzieci, jak rozwiązywać problemy

Jedną z najważniejszych korzyści, wynikających z nieukrywania kłótni przed dziećmi jest to, że dzieci mogą zobaczyć, jak dorośli radzą sobie z problemami. Kiedy rodzice konstruktywnie rozwiązują konflikty, to jest to dla dzieci świetny przykład, jak radzić sobie z takimi trudnościami w życiu. Wiedzą, że konflikty można rozwiązywać w sposób pokojowy, wyrażając swoje uczucia, potrzeby i słuchając drugiej strony. Oczywiście wiedzą to, jeśli właśnie w taki prawidłowy sposób komunikujecie się w czasie sporów. Dziecko najlepiej uczy się komunikacji w związku, naśladując rodziców, którzy są dla niego na początku życia największymi autorytetami. Obserwuje i powiela wasze zachowania.

Wspierają rozwijanie empatii

Kłótnie, gdy są rozwiązywane w zdrowy sposób, mogą pomóc dzieciom zrozumieć perspektywę innych osób. Widząc, że różne osoby mają różne opinie i uczucia, dzieci mogą rozwijać empatię i zrozumienie dla innych ludzi. To może przyczynić się do budowania lepszych relacji interpersonalnych i komunikacji w przyszłości. Zarówno z partnerem życiowym, jak też w innych obszarach życia.

Ułatwiają rozmowy o uczuciach

Obserwowanie rodziców, wyrażających swoje uczucia i rozmawiających o nich, może pomóc dzieciom w nauce, jak wyrażać swoje własne emocje. Widząc, że dorośli są otwarci na rozmowę o swoich uczuciach, dzieci mogą czuć się bardziej komfortowo w wyrażaniu swoich emocji i potrzeb.

Pomagają ustalać granice

Kłótnie, które są rozwiązywane w sposób zdrowy, mogą pomóc ustalać granice w relacjach. Dzieci uczą się, że istnieją pewne zachowania i normy, które są akceptowalne oraz takie, które nie są.  I że to jest w porządku, aby o tym mówić. Dzięki temu w przyszłości jest dla niego oczywistym, że należy dbać zarówno o swoje granice, jak też podchodzić z szacunkiem do granic innych osób.  To może przyczynić się do kształtowania odpowiednich wartości i norm społecznych.

Konflikty a wyobrażenie związku w przyszłości

Warto podkreślić, że rodzice, którzy starają się ukrywać kłótnie przed dziećmi, mogą nieświadomie przekazać fałszywy obraz idealnego związku. Dzieci, które wychowują się w takim środowisku, mogą w przyszłości mieć trudności w radzeniu sobie z konfliktami, ponieważ nie widziały, jak dorośli rozwiązują problemy. Mogą także zinternalizować przekonanie, że kłótnie są czymś złym lub wstydliwym. No i  jeśli się kłócimy w związku, to znaczy, że związek jest nieudany, więc trzeba się rozstać. Bo moi rodzice przecież nigdy się nie kłócili!

Oczywiście kłótnie mogą dzieciom szkodzić

Naturalnie rodzice powinni eksponować dzieci na każdą kłótnię. Kłótnie mogą być szkodliwe, jeśli są agresywne, prowadzą do przemocy słownej lub fizycznej. To niestety częste przypadki. Nie tylko budzą one w dzieciach lęk i np. powodują, że coraz niechętnej przebywają w domu. Konsekwencją są również szkodliwe wzorce wyniesione z domu – dzieci nasiąkają nimi jak gąbka, czy tego chcą, czy nie. A potem zachowują się często dokładnie tak samo w swoich dorosłych relacjach. Wiele par, z którymi pracuję, jest zdziwionych, jak dużo takich wzorców przenoszą do swoich związków. Zwłaszcza, że w dzieciństwie, obserwując rodziców, obiecywali sobie, że nigdy nie będą się w ten sposób zachowywać.

Warto dawać dobry przykład

Jeśli nie potraficie rozwiązywać konfliktów w konstruktywny sposób, zdecydowanie warto się zająć tym tematem i przerwać tę sztafetę przekazywaną z pokolenia na pokolenie.  Można nauczyć się prawidłowej komunikacji w związku, w tym zdrowych sposobów rozwiązywania konfliktów. To inwestycja nie tylko w poprawę jakości Wwaszego związku, ale też w przyszłe relacje waszego dziecka.

Jak rozmawiać o kłótniach z dziećmi?

Jeśli zdecydujecie się nie ukrywać kłótni przed dziećmi, istnieją pewne zasady, których warto przestrzegać:

1. Wybierzcie odpowiedni moment. Nie rozmawiajcie o kłótniach w obecności dzieci w trakcie samej kłótni. Poczekajcie, aż sytuacja się uspokoi, zanim zaczniecie rozmawiać o konflikcie.
2. Wyjaśnijcie, co się właściwie wydarzyło. Warto, aby przy tej okazji uświadomić dziecku, dlaczego do tego konfliktu doszło, czego żałujecie, co było prawidłowe, a co nie oraz jakie wnioski wyciągacie z tej kłótni na przyszłość.

3. Mówcie w sposób zrozumiały. Dostosujcie język do wieku dziecka. Wyjaśnijcie sytuację w sposób, który będzie zrozumiały i odpowiedni dla poziomu rozwoju dziecka.
4. Podkreślcie, że to nie wina dziecka. Upewnijcie się, że dziecko rozumie, że to nie jest jego wina ani nie ma wpływu na konflikty w związku rodziców. To ważne, bo dzieci często obwiniają siebie za nieporozumienia rodziców, a to może prowadzić do zaburzeń w ich funkcjonowaniu.
5. Odpowiadajcie na pytania. Bądźcie gotowi odpowiedzieć na pytania, jakie mogą pojawić się po rozmowie o konflikcie. Dzieci mogą mieć wiele pytań i obaw, którymi warto się zająć.
6. Podkreślcie, że kochacie dziecko. Zawsze podkreślajcie miłość i wsparcie, jakim obdarzacie swoje dziecko, niezależnie od konfliktów w związku.

Wykorzystajcie wasz konflikt, jako okazję do rozwoju dziecka

Nieukrywanie kłótni przed dziećmi może być trudne, ale przynosi wiele korzyści zarówno dzieciom, jak i rodzicom. Dzieci, które obserwują, jak rodzice konstruktywnie rozwiązują konflikty, mają szansę nauczyć się cennych umiejętności życiowych. Ważne jest jednak, aby rozmawiać z dziećmi o kłótniach w sposób odpowiedni do ich wieku i rozwoju, a przede wszystkim nie kłócić się w taki sposób, który szkodzi dzieciom, zamiast je uczyć. Dobry przykład i szczerość wobec dzieci to najlepszy przepis na budowaniu zdrowych i trwałych relacji rodzinnych oraz przygotowanie dzieci do radzenia sobie z konfliktami w przyszłości. Jeśli mówicie dziecku, że należy dążyć do zgody i porozumienia, a swoim przykładem pokazujecie coś dokładnie odwrotnego – nie trudno zgadnąć, który przekaz bardziej utrwali się w świadomości waszej pociechy…

Autor: Lidia Korbus-Then. trenerka relacji